Ermelo is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland.
De hoofdplaats is Ermelo. Op 1 januari 1812 werd Nunspeet afgesplitst van Ermelo, maar dat duurde niet lang want op 1 januari 1818 werd Nunspeet weer bij Ermelo gevoegd. Op 1 januari 1972 werd Nunspeet opnieuw afgesplitst. Het grondgebied van de gemeente Ermelo grenst aan het Nuldernauw.
Cultuur en Recreatie
Ten zuidoosten van Ermelo ligt de Ermelosche Heide, een 343 ha groot terrein, dat grotendeels in gebruik is als natuurterrein en beschikbaar is voor dagrecreatie. Het terrein wordt doorkruist door fiets- wandel- en ruiterpaden. De heide wordt begraasd door een schaapskudde.
Geschiedenis
Men zegt dat Ermelo ver voor het jaar 1000 al bestond.
Ermelo was toen een soort middelpunt met het huidige grondgebied van Harderwijk en Nunspeet daar omheen.
Er was een bazig mannetje, genoemd Schoutambt, die het hier een beetje voor het zeggen had. Rond de dertiende eeuw mocht Harderwijk voor zichzelf beginnen, omdat die hier of daar een stadsrechtje had losgefrutseld. Elspeet en Vierhouten waren toen nog niet van de partij, want die hoorden bij Barneveld. Maar we hadden wel een eigen schout, dit bijzonder drukke baasje mocht niet klagen. Hij was opperchef van de politie, hulpofficier van Justitie, verantwoordelijk voor de wegen en bruggen, deurwaarder en Ambtssecretaris. Daarnaast deed hij nog wat notariele klusjes.
De laatste Schout van die tijd was Hendrik Jan Ardesch (vanaf 1766) Maar de schout moest een beetje aan macht inleveren en dan vooral op financieel gebied. De Ambtsjonkers kregen op dit gebied meer te vertellen. Het aantal van deze mannetjes was onbeperkt, die dan met z'n allen tegen die ene, toch al zo drukke, schout aan liepen zeuren. Al die ambtjonkertjes kwamen geregeld bij elkaar om hun zaakjes te bespreken en die zaakjes gingen meestal over belastingen.
Toen in 1795 de Fransen hier de boel op stelten kwamen zetten werd er een beetje gehakt in de schouten en jonkertjes.
De Fransen vonden dat niet de adel moest regeren, maar de gewone man. Zo gezegd en zo gedaan.In 1795 konden we met z'n alle naar de stembussen om een gemeente raad te kiezen, met een soort burgemeester die we dan nog "richter" noemen. De eerste richter was de heer van Leuvenum, mr. Antonie Pieter van Westerveld. Ook werd er een trosje municipalen aangesteld. In deze 6 municipalen word na een aantal jaren gesneden en er zijn er nog maar 4. Twee van Ermelo en twee van Nunspeet. Het gewone volk heeft ook wat te zeggen en mochten zelfs een nieuwe belastingontvanger kiezen.
Door ruzies en allerlei gedoe op landelijk niveau wordt in April 1798 het Ambt Ermelo opgeheven. Op dat moment heeft Nunspeet het weer voor het zeggen. Na 10 maanden kwam het Ambt Ermelo weer terug. De meeste bestuurders van het jaar ervoor komen weer terug..
Onze richter van Westerveld is gepromoveerd tot drost van west-veluwe. Bij ons is weer een nieuwe schout benoemd. In het aantal municipalen wordt weer gesneden. Voor Ermelo 1 en voor Nunspeet 1. Het volk had schijnbaar niet zoveel meer in te brengen. Tussen 1806 en 1810 is Nederland een zelfstandig koninkrijk onder Lodewijk Napoleon.
In juli 1810 valt Nederland weer onder direct gezag van vriend Napoleon.Ermelo en Nunspeet worden weer eens opgedeeld en maar we moeten nu wel samen een "maire" (soort burgevader) delen.
Op 1 januari 1812 wordt het vroegere schoutambt definitief gescheiden en hebben we ieder een eigen "maire" en een soort gemeente raad. Dit houden we bijna twee jaar vol, want in december van 1813 wordt napoleon eruit gekickt en keert onze oranje prins weder.
Met de prins op de troon, die tot koning wordt gebombardeerd, kabbelt het leven rustig voort. De grootste verandering is dat we de burgemeester weer schout noemen. Ermelo en Nunspeet zijn twee zelfstandige gemeenten en alles is weer koek en ei. Tot 1818, want dan proppen ze de twee gemeenten weer bij elkaar. Ook krijgen we Elspeet en Vierhouten erbij. De gemeente Ermelo heeft dan 21.000 hectare grond.
De eerste schout was Campegius Lambertus Vitringa bewoner van de grote bunte. In 1825 werd hij de eerste officiele burgemeester van Ermelo. Vitringa stapte in 1848 op, omdat het hem allemaal iets te democratisch werd. Herman Hendrik Vitringa nam het heft over. Er ontstonden wat trubbels tussen de drie gemeenten (geldzaken) en Herman regelde dat er een splitsing in de begroting kwam en dat een ieder zijn eigen geldzaken kon regelen. Herman bleef tot april 1875 burgemeester en een paar maanden later overleed hij. Er zit een jaartje een andere burgemeester maar deze gaat ook al dood.
De ruzie tussen de gemeenten is nog niet opgelost, want wethouder van Malestein zet een aktie op touw om een algehele splitsing van de gemeenten erdoor te krijgen. De nieuwe burgemeester Adriaan Marie van Oord was hier ook niet voor, en de mening van van Malestein was ook veranderd. In de tijd van van Oordt kwam er een spoorweghalte, lantaarnpalen en een weg naar het station.
In 1898 overleed van Oord die veel voor Ermelo heeft betekend.
Van 7 augustus 1898 tot januari 1908 staat Henri Francois Schuurbeque Boeij aan het roer, ook hij heeft veel gedaan. In 1906 kwam door zijn toedoen de elektra naar Ermelo. De telefoon komt en er is belang bij goede wegen door de komst van de auto. Op 20 april komt nummer 6, Baron Mackay. De vooruitgang gaat lekker door tot de eerste wereldoorlog (1914-1918)roet in het eten gooit.
Na de oorlog ontwikkelen we weer lekker door. In 1937 wordt de financiele opsplitsing ongedaan gemaakt en in 1972 is de splitsing van de gemeente een feit.
